Osobliwości konstrukcyjne gajdy ukształtowały ornamentykę utworów wykonywanych na nim.
Ułożenie rąk, palców na instrumencie, sposób wydobywania dźwięku również mają duży wpływ
na charakter granych melodii.
Konstrukcja gajdy
Gajda zbudowana jest z głównej piszczałki (gajdunica),
długiej piszczałki grającej ton burdonowy (rucziło), kawałka rurki z wentylem (duchało) i miecha wykonanego z koziej skóry.
Trzymanie instrumentu
Gajdę trzyma się pod lewą pachą a ręce zakrywają otwory na gryfie,
lewa ręka górną część a prawa dolną gajdunicy .
Gajda jest instrumentem dętym, w którym a dźwięk wydobywany jest przez powietrze wychodzące pod ciśnieniem
z miecha i przelatujące przez piszczałkę ze stroikiem (gajdunicę).
Stroik swoją konstrukcją przypomina stroik klarnetowy.
Podczas grania powietrze jest dodmuchiwane przez kawałek rurki z wentylem (duchało),
a ciśnienie w miechu regulowane jest ramieniem lewej ręki.
Dźwięki różnej wysokości otrzymywane są przez otwieranie i zamykanie otworów na piszczałki.
Specyficzne jest ułożenie palców na gryfie instrumentu.
Otwory zamykane są nie opuszkami palców, jak to jest w większości współczesnych fletów,
lecz przy pomocy palców prostych.
W ten sposób dość duże otwory (od 0.5 do 1 cm średnicy) lepiej są zakrywane,
jak również przez to łatwiejsze jest wykonywanie wibrata.
